Empati ve Yoksunluğu
Empati, insanların doğuştan sahip olduğu başkasının duygu ve düşüncelerini anlayabilme ve hissedebilme yeteneğidir. Olaylara ve durumlara başka birinin penceresinden bakabilmektir
Bilişsel, duygusal empati ve empatik ilgi olmak üzere üç şekilde sınıflandırılmıştır.
Bilişsel empati, bir kişinin nasıl düşündüğünü anlayabilme kapasitesidir.
Örneğin, bir arkadaşınızın kardeşinin kendisine sormadan gardırobundan elbisesini almasına neden kızdığını anlayabilmek bişsel empati kurmaktır. Duygusal empati ise arkadaşınızın bu durum karşısında nasıl hissettiğini anlama becerisidir. Empatik ilgi bu hissi sadece anlamanın ötesinde, aynı hisleri deneyimleyebilme ve yardım etme duygusunu harekete geçirmedir.
Empati, beynin ön ve yan loplarındaki belirli bölgelerde gelişim gösterir. Bu bölgeler yaşla birlikte beyin gelişimi ile olgunlaşır. Bilişsel empatinin gelişmesinde orta-ön lobun etkin rolü vardır. Beynin ön lobu düşünme, karar verme, yürütücü süreçler ve bir başkasının nasıl düşüneceği konusunda çıkarım yapabilme gibi bilişsel süreçleri yönetir. Duygusal empati ise duygu, bellek, öz düzenleme yani bireylerin duygularını, düşüncelerini ve davranışlarını çevreden gelen uyaranlara uyum sağlayacak şekilde kontrol edebilme becerisi gibi süreçlerde etkin olan limbik sistem tarafından yönetilir.
Yapılan araştırmalar göstermiştir ki, sosyal bir varlık olan insan için empati çok önemlidir. Bir çok sosyal problemlerin çözümünde etkin rol oynadığı ve problemlere neden olabilen duygusal çatışmaları önleyebildiği tespit edilmiştir. Daha iyi sosyal ilişkiler kurmayı, aile ve arkadaşlık gibi ilişkileri güçlendirdiği belirtilmiştir.
Tüm bunların yoksunluğunda ise empati eksikliği ortaya çıkar.
Empati eksikliği genellikle çocukluk döneminde yaşanan travmatik olaylar, duygusal ihmal veya kötü muamele gibi faktörlerden kaynaklanabilir. Bu tür deneyimler, kişinin duygusal bağ kurma ve başkalarının duygularını anlama konusunda güçlük çekmesine yol açabilir.
Empati yoksunluğu olan kişiler, genellikle kendi duygularına odaklanır ve başkalarının duygularını göz ardı ederler. Başkalarına karşı duyarsız ve anlayışsız olabilirler. Fakat empati becerilerini geliştirmek ve başkalarının duygularını anlamak geliştirilebilir bir durumdur. Birey olarak her zaman yapılabilecek bir şeyler vardır. Bu tamamen kişinin gayret ve çabasına bağlıdır.
