Konya’nın ‘Nerde O Eski Bayramlar’ Dedirten Hikayeleri!

Ramazan Bayramı yaklaşırken Konya’da özellikle birçok yaşlı ve orta yaşlı kesimin ağzından şu sözler duyulmaya başladı: “Nerde o eski bayramlar…” Peki Konya’nın eski bayramları nasıl oluyordu? İşte sizler için en güzel bayram anıları…

BAYRAM ÖNCESİ CAMİLER TEMİZLENİRDİ

Konya’da bayramlarda iki türlü temizlik yapılırdı. Birincisi evin içindeki temizlik. Diğeri de mahalle camilerinin temizliğiydi. O zamanlar mahalle camisinin temizleneceği gün geldiğinde, çocuk yaşlı herkes heyecanlanır ve herkes camiye giderdi. Yaşlılar bir köşede temizliği idare ederken gençlerse halıları süpürür, kandilleri temizler, duvarları silerdi.

Çocuklar da o temizlik sürecinde büyüklere çeşmeden temizlik suyu taşırdı. O zamanlar bunu kimse kendisine yük görmez herkes severek yapardı. Sonra herkes evine geçer, evini ve sokağını temizlerdi.

BAYRAM YEMEKLERİ ÇOK ÖNEMLİYDİ

Bayramın birinci gününün öğlen yemeği ailede kim büyükse onun evinde yenirdi. O yüzden o büyüğün evindeki yemek evin ahalisine göre değil, gelecek olan çocukların sayısına göre fazla fazla yapılırdı. Dışardan gelen misafirlerde gittikleri bayram ziyaretlerinde genellikle yemeğe kalırlardı. O yüzden çorbasından, etli yaprak sarmasına, baklavasından böreğine her çeşit yemek yapılırdı.

Baklava ve börekler yapılırken de çok meşakkatli bir süreç olurdu. Her evde fırın olmazdı. Evde baklava ve börekler yapılır en yakın mahalle fırınına götürülür ve çocuklar sıra beklerdi. O fırınlarda bir evler için ayrı mesai olurdu. En güzel tarafı da o baklava ve börekten her pişirtmeye gelen bir dilim fırıncıya bırakırdı.

HARÇLIKLAR MENDİLER SARILIRDI

Her evin büyükleri bayramda gelecek çocuklara çeşitli hediyeler hazırlardı. Bayramdan bir-iki gün önce erkek çocuklarına çizgili mendiller, kız çocuklarına çiçekli mendiller yapılırdı. O hazırlanan mendillerin içerisine de paralar koyulurdu. Hiçbir zaman o harçlıklar açıktan ve elden verilmezdi. Ayrıca balonlar ve ip şekerleri de hazırlanırdı. Eskiden Konya’da ipe dizilen şekerler olurdu. Rengarenk ip şekerler de bayramda çocuklara verilirdi.

KADINLAR PAZARI AREFE GÜNLERİ HAREKETLİ OLURDU

Aziziye Camii civarı, İstanbul Caddesi ve Kadınlar Pazarı arefe günleri alışverişin ve hareketliliğin doruğa çıktığı yerlerdi. Bayram yaklaşırken Konyalılar tüm alışverişlerini bu bölgelerde yapardı. Misafirlerine ikram edecekleri en güzel yemekler için en taze ürünler o zamanlar Kadınlar Pazarı’nda olurdu.

KOMŞU KOMŞUYU TANIR VE BİLİRDİ

Ramazan Bayramı’nın birinci günü Konya’da erkekler camide namazlarını kılar ve ardından bayramlaşılırdı. Bütün mahalle birbirleri ile bayramlaşmış olurdu. Komşu komşuyu tanır ve bilirdi. Ayrıca bazı aileler bayramın birinci günü bazı aileler ise arefe gün mezarlıkları ziyaret ederdi.

Aile çoluk çocuk hep birlikte mezarlıkta olurdu. Eski bayramlarda bu kadar alışveriş merkezleri yoktu. Bayramdan bayrama kılık kıyafet alınırdı. O yüzden kıyafet çocuklar için çok özel bir şeydi.

Araştırmacı-Yazar Saime Yardımcı’nın anılarından yararlanılmıştır.