Konya’da Salgının Girmediği Ahır Kalmadı! 60 Yıl Sonra Geri Döndü!

Uzmanlar, Konya ve diğer illerde hem büyükbaş hem de küçükbaş hayvanlarda görülen şap hastalığının ciddi verim kayıplarına yol açtığını vurguladı. Hasta hayvanların tespit edilmesiyle birlikte çoğunun kesime sevk edildiği, süt üretiminde ise büyük düşüşler yaşandığı kaydedildi. Örneğin, günlük 4 ton süt üreten işletmelerin veriminin 2 tona kadar düştüğü, iyileşme sürecine giren sürülerde bu rakamın yeniden 3 tona çıkmaya başladığı belirtildi. Şap hastalığının en önemli belirtileri arasında yüksek ateş, iştahsızlık, ağızda yaralar, salya artışı, topallık, meme ve tırnak aralarında lezyonlar bulunduğu ifade edildi. Uzmanlar, vatandaşlar arasında dolaşan “kanama” gibi söylentilerin gerçeği yansıtmadığını, hastalığın bu şekilde bir belirti göstermediğini açıkladı. Ayrıca SAT-1 virüsünün, şap hastalığının bir varyantı olduğu ve mide ile bağırsaklarda da lezyonlar oluşturabildiği aktarıldı. Hatta Türkiye’de bu salgın en son 1963 yılında Trakya bölgesinde görüldü. 1965 yılından itibaren ise Anadolu’da bu salgına karşı aşılama uygulamalarına son verildi. Yaklaşık 60 yıl aradan sonra SAT-1 virüsü, 30 Nisan 2025 tarihinde yeniden ülkede tespit edildi ve şu an hızla yayılmaya devam ediyor.

1963 YILINDA GÖRÜLMÜŞTÜ

Konya Damızlık Sığır Yetiştiricileri Birliği Başkanı Edip Yıldız, Türkiye hayvancılığının son yılların en büyük tehditlerinden biri olan şap hastalığı salgını ile karşı karşıya olduğunu belirterek hem üreticilere hem de yetkililere önemli uyarılarda bulundu. Başkan Edip Yıldız, “Bu salgın yalnızca hayvan sağlığını değil, ülkemizin gıda güvenliğini de ciddi şekilde tehdit etmektedir. Süt ve et veriminde kayıplara, damızlık değer düşüşüne ve buzağılarda ani ölümlere yol açabilmektedir” dedi.

HAYVAN PAZARLARINA KISITLAMA VE AŞILAMA SEFERBERLİĞİ

Salgının yayılmasını önlemek için 1 Temmuz 2025 itibarıyla hayvan pazarlarının geçici olarak kapatıldığını, hayvan hareketlerine kısıtlamalar getirildiğini hatırlatan Yıldız, Tarım ve Orman Bakanlığı’nın da 8,5 milyon doz SAT-1 aşısını sahaya dağıttığını, ayrıca 2,5 milyon ek doz aşının gönderileceğini duyurdu. Amaç, ülke genelinde yüzde 85 aşılama oranına ulaşarak sürü bağışıklığını sağlamak ve hayvan pazarlarındaki kısıtlamaları kademeli olarak kaldırmak.

KONYA'DA TEHLİKE BÜYÜK!

Konya’nın 984 bin büyükbaş hayvan varlığıyla Türkiye’nin en fazla sığır varlığına sahip il olduğuna dikkat çeken Yıldız, bu nedenle mücadelenin ulusal ölçekte önem taşıdığını söyledi. “Hastalık nedeniyle süt ve et veriminde yüzde 15–20 kayıplar yaşanıyor. İlk doz aşıyla bağışıklık yüzde 40, 21 gün sonra yapılan rapel aşıyla yüzde 90 seviyesine çıkıyor. Rapel aşılamaların eksiksiz yapılması büyük önem taşıyor” diye konuştu. Yıldız, üreticilere şu tavsiyelerde bulundu: “Hayvanları mutlaka zamanında aşılatın, rapel aşıyı ihmal etmeyin. İzinsiz nakliye yapmayın, resmi kontrolleri bekleyin. Ahır girişlerine dezenfektan paspas koyun, ziyaretçi girişlerini sınırlandırın. Sağım ekipmanları, yemlik ve sulukları düzenli dezenfekte edin. Belirti görülen hayvanları hemen İl/İlçe Tarım Müdürlüğü’ne bildirin. Buzağı ölümleri veya atık durumunda belediyelerden yardım alın.” Salgın döneminde bazı fırsatçıların dezenfektan, antibiyotik ve hayati ürünleri fahiş fiyatlarla sattığını da vurgulayan Yıldız, “Gece kurtla sürüye dalıp gündüz çobanla ağıt tutanlar maalesef olmuştur. Üreticinin kanayan yarasına tuz basan bu kan emicileri şiddetle kınıyoruz” ifadelerini kullandı.

DEVLETTEN DESTEK TALEBİ

Yıldız, şap hastalığından etkilenen üreticiler için şu taleplerde bulundu: “Ekonomik kayıpların hızlı ve adil şekilde telafi edilmesi. Mevcut kredilerin faizsiz ertelenmesi. Şap hastalığının büyükbaşta da TARSİM kapsamına alınması. Dolaylı zararlar ve döl kayıpları için destek sağlanması. 20 kuruş olan süt desteklemesinin artırılması. Referans süt fiyatının güncellenerek gerçekçi şekilde revize edilmesi gerekiyor.” Yıldız, “2020’de yaşadığımız COVID-19 pandemisinin hayata ve ekonomiye etkilerine benzer bir süreci bugün hayvancılık sektörümüzde yaşıyoruz. Bu salgın, sadece hayvanlarımızı değil, üreticimizin emeğini, ihracatımızı ve ülke ekonomimizi tehdit ediyor” diye aktardı.

“İNSAN SAĞLIĞI İÇİN RİSK TAŞIMIYOR”

Konya Veteriner Hekimleri Odası Yönetim Kurulu Üyesi Veteriner Hekim Ahmet Yıldız ise, hastalığın bölgedeki durumuna ilişkin önemli açıklamalarda bulunarak salgına yakalanan ve kesilen hayvanların yenmesinin insanlar için risk taşımadığını açıkladı. Yıldız, son dönemde şap hastalığı ile ilgili çok sayıda ihbar aldıklarını da belirterek, “Şu anda şap hastalığı Konya bölgesinde oldukça yaygın. Konya merkezde hastalıklı hayvanlar iyileşme sürecine girse de salgın ilçelere doğru yayılıyor. Ereğli ve Karapınar’dan başlayarak Seydişehir ve Beyşehir tarafına doğru ilerliyor. Hatta sadece büyükbaş değil küçükbaş hayvanlarda da bu salgın görülüyor” dedi.

“SÜT VERİMİ YARI YARIYA DÜŞTÜ”

Hastalığın hayvancılıkta ciddi kayıplara yol açtığını vurgulayan Yıldız, “Besili hayvanlarda şap tespit edilir edilmez kesime gönderiliyor. Süt işletmelerinde ise verim ciddi oranda düştü. 4 ton süt üreten işletmeler şu anda 2 tonlara kadar geriledi. İyileşme sürecine girenlerde ise verim yeniden 3 tonlara çıkmaya başladı” diye konuştu. Şap hastalığının belirtilerine de değinen Yıldız, “Hayvanlarda yüksek ateş, ağızda yaralar, salya artışı, iştahsızlık ve topallık görülüyor. Tırnak aralarında ve memelerde de yaralar oluşabiliyor. Hastalık ağırlıklı olarak hayvan hareketleriyle ve hatta rüzgâr yoluyla bile yayılabiliyor” ifadelerini kullandı.

“KURBAN BAYRAMI’NDA KONYA’YA TAŞINDI!”

Konya’daki yoğun hayvancılık nedeniyle riskin daha yüksek olduğuna dikkat çeken Yıldız, “Kurban Bayramı döneminde doğudan çok sayıda hayvan Konya’ya geldi. Salgın da bu şekilde kente taşındı. Şu anda neredeyse bulaşmamış ahır kalmadı” dedi. Çiftçilere uyarılarda bulunan Yıldız, “Üreticilerimizin düzenli aşılamaya önem vermeleri gerekiyor. Tarım Bakanlığı son iki aydır yoğun aşılama programı yürütüyor. Aşı yapılan bölgelerde hastalık daha hafif seyrediyor. İkinci bir dalga yaşanmaması için üreticilerimizin aşıya karşı duyarlı olması şart” diyerek sözlerine son verdi. -Tuba KAYA

Konya’nın Sesi Haber Sitesi Konya haber ve konya son dakika haberleri bulabileceğiniz, Konya ve Konyaspor haberlerini yakından takip edebileceğiniz güncel internet sitesidir.