Burcu Çiçek Yağcı
Oyunun Çocuğun Gelişimde Gerekliliği Ve Etkisi Nedir ?
Oyun çocuğun işidir. Çocuğun hayatı, canlılığı, dünyayı tanıması, varlığı ve her şeyidir. Yapılan araştırmalarda oyun oynamanın sinir hücrelerinin ve sinaps bağlantılarının gelişmesini katkıda bulunduğu görülmüştür.
Oyun çocuklara neler kazandırır?
Yaratıcı düşünmeyi
Sorumluluk almayı
İş birliği kurmayı ve paylaşmayı
Kendini tanımayı
Dikkatini bir noktada yoğunlaştırmaya ve organize olmayı
Problem çözme yetisini
Sosyal roller edinmeyi ve duygularını dışa vurmayı
Kendini ifade etmeyi ve sözlü ifadeleri anlamayı
Toplu yaşam için gerekli kuralları öğrenmeyi
Bu deneyimleri açacak olursak;
Duygular açısından oyun oynama deneyimi beyindeki üzüntü kaygı öfke gibi olumsuz hisleri ortadan kaldırmaktadır. Çocuklar oyunla birlikte düşünceleri duyguları ve ilişkilerdeki beceri arasındaki bağlantıyı kontrol edebilir, dengeleyebilir.
Oyun çocuk için yetişkin hayatına hazırlandığı evreler bütünü olarak da görülebilir. Çocuğun aynı oyunu tekrar tekrar sıkılmadan oynaması yetişkin hayatında her gün işe gitme becerisini daha anlamlı ve kolay olabilmesi için hayata hazırlamaktır. Oyunlar da 4 yaş civarında daha kurallı hale gelir. Kurallı oyun sırasında çocuklar duygularını kurallara uygun olarak açıklaması başkalarının haklarına saygı göstermesi gerektiğini öğrenmesi bu sosyal hayattaki kurallara uyma konusunda çocuğu hayata hazır hale getirir. Uyulmadığı takdirde nelerle karşılaşabileceğini yaşayarak deneyimletir.
Çocuklar oyun oynarken mekan tercihinde bulunduğunda şartları değerlendirmeyi ve yaratıcı fikirler üretmeyi öğrenirler. Bu hayattaki seçimlerinde nasıl tercihler yapabileceği konusunda çekirdek fikirler oluşturur.
Oyunda rekabet vardır. Oyunun sonucunda başarılı olmak için emek harcarlar. Başarılı olan çocuklar sevinci ve onay duygusunu yaşarken kaybeden çocuklar ise üzüntüyü deneyimler. Bu durum çocuğun diğer oyunları kazanmak için motivasyonunu kamçılar. Bu rekabet ortamı onları hayattaki mücadele için hazırlar. Takım oyunlarında ise uyum denge ve sorumluluk bilinci çok önemlidir. Çocuk bu becerileri kazandığı takdirde yetişkin hayatında önemli projelerin parçası olmak konusunda çekimser davranmaz.
Oyun sadece eğlenceli vakit geçirmek değildir oyun oynarken duygu durumunu yaşadığı olumsuz anları, Olumsuz duyguları İyileştirir. Bu durumlarda ise oyun terapisine başvurulabilir.
Oyun terapisi, oyunu çocuklarla iletişim kurmak, duygularını anlamalarına ve karşılaşabilecekleri zorlukların üstesinden gelmelerine yardımcı olmak için bir araç olarak kullanan bir psikoterapi şeklidir.
Oyun terapistleri danışmanlık gereken çocukların kendilerini daha rahat ifade edebilmesi için onları bilinçli olarak yönlendirir hayal gücünü destekleyecek oyuncaklardan faydalanır. Bu şekilde duygusal sorunların ortaya çıkartılabilmesi hedeflenir. Oyun terapilerinde amaç çocuğu iyileştirmektir.
Çocuklar bazı travmatik olaylarda içine kapanık olabilir ya da yaşadığı travmatik olayın tekrarını oyunlarına yansıtabilir. Bu durumlarda da oyun iyileştirici etkisini gösterir. Depremden etkilenen çocukların sürekli depremle ilişkili oyun oynaması ve Gazze’deki çocukların şehitlik oyunu oynaması bunlara örnek gösterilebilir.
Bütün çocukların havaya suya ve beslenmeye ihtiyacı olduğu gibi oyuna da ihtiyacı vardır. Tüm çocukların oyuna olan ihtiyaçlarının giderilmesi gerekir.
Tabi ki önce yaşamaya...
Dünyadaki tüm çocuklara çocuk kalanlara ve çocukluklarını yaşayabilenlere sevgilerimle ...